پیام های تاریخی

مقصود از این عنوان، تاثیری است که عاشورا در حرکت های تاریخی، بینش تاریخی، تجزیه و تحلیل حوادث، چه در زمان نزدیک به عاشورا داشته، یا می بایست داشته باشد، چه تاثیری که در زمان های بعد تا عصر حاضر داشته و دارد یا می توان داشته باشد.
هر حادثه تاریخی، موجی از آثار و پیامدهای مختلف بر می انگیزد، یا حداقل زمینه آفرینی در آن است؛ به شرط آنکه جوهره حادثه، هم شناخته و هم شناسانده شود. در این صورت است که تاریخ، از نبش قبور یا غیبت مردگان یا نقالی وقایع گذشته در می آید و اهرمی حرکت آفرین و منبعی الهام بخش می گردد.